W sobotę, 23 kwietnia 2022 r. w Warszawie odbyły się uroczystości związane z 155. rocznica powstania pierwszego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” na ziemiach polskich. W trakcie tegorocznych obchodów Zaszczytną Odznaką Sokoła oraz Medalem „Pro Patria” wyróżniony został szereg osób związanych z Sokolstwem Polskim. Odznaczeniem wyróżniony został również Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, któremu przyznano Medal „Pro Patria”.

Tegoroczne obchody podzielone były na dwie części. Pierwsza z nich związana była z ponownym odsłonięciem pomnika poświęconego poległym sokołom, który powstał tuż po wojnie polsko-bolszewickiej. Starania o jego renowację trwały od początku lat 90-tych. Ostatnia inicjatywa należała jednak do prezesa Małeckiego. Z pomocą Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN odnowienia pomnika udało się dokonać pod koniec 2021 r., dzięki czemu w 100. rocznicę jego postawienia możliwe było jego ponowne odsłonięcie. Pomnik znajdujący się na warszawskim Bródnie został wzniesiony za środki i staraniem sokołów w 1922 r. Ponownego odsłonięcia pomnika dokonał druh Damian Małecki, prezes ZTG „Sokół” w Polsce, druh Ryszard Kapała oraz zastępca dyrektora Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Joanna Sulej-Piskorz. Poświęcenia pomnika dokonał ks. Krzysztof Budzyński z Sanktuarium Matki Bożej Różańcowej, na trenie której znajduje się pomnik oraz ks. Marcin Kostka, kapelan Sokolstwa Polskiego. Wartę przy pomniku wystawiła Polowa Drużyna Sokoła ze Stalowej Woli.

Następnie uroczystości przeniosły się do Muzeum Niepodległości, gdzie punktualnie o godz. 12.00 otwarta została wystawa pt. „Niepodległość po wielkopolsku”. W wernisażu wystawy wziął udział Tomasz Jagodziński, zastępca dyrektora Muzeum Niepodległości. Wystawę przedstawił prezes Damian Małecki. Na wystawie znalazło się sześć plansz, które przedstawiały wydarzenia oraz pracę organiczną poprzedzające wybuch powstania wielkopolskiego w 1918 r.

Kilkanaście minut później w sali reprezentacyjnej odbyła się ceremonia wręczenia Zaszczytnej Odznaki Sokoła oraz Medalu „Pro Patria”. Wśród odznaczonych znalazł się szereg sokołów z Polski oraz zagranicy.

Medalem „Pro Patria”, przyznanym przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka, jako pierwszy uhonorowany został Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, w którego imieniu odznaczenie odebrał prezes Związku druh Damian Małecki. W imieniu Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych odznaczenie wręczył Paweł Głogowski. Medal „Pro Patria” otrzymał w uznaniu zasług w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Ojczyzny. Wśród odznaczonych znaleźli się również:

Mateusz Derylak (Komendant Główny PDS)
Kazimierz Głowacki (wieloletni prezes TG „Sokół” w Zgierzu)
Sławomir Hazak (prezes TG „Sokół” w Szamotułach)
Sebastian Jagusiak (prezes TG „Sokół” w Myszkowie)
Marcin Jasiński (prezes TG „Sokół” w Krakowie)
Marian Jaworski (wieloletni prezes TG „Sokół” w Winnipeg)
ks. Marcin Kostka (kapelan Sokolstwa Polskiego)
Eric Lemans (wieloletni członek TG „Sokół” w Winnipeg)
Krzysztof Węglarz (członek Komendant PDS w Stalowej Woli)
prof. dr hab. Stanisław Zaborniak (prezes TG „Sokół” w Rzeszowie, autor wielu publikacji dot. „Sokoła”)
Adam Zaleski (wiceprezes TG „Sokół” w Zakopanem)

Po ceremonii wręczenia Medali „Pro Patria” miało miejsce wręczenie Zaszczytnej Odznaki Sokoła. Decyzją Kapituły Zaszczytnej Odznaki Sokolej za wieloletnią działalność na rzecz Sokolstwa Polskiego. Za działalność sportową, patriotyczną i kulturalną wyróżnieni zostali:

Dariusz Wandolski (wieloletni członek TG „Sokół” w Bukówcu Górnym, organizator grupy gimnastycznej sokoliki w tej miejscowości)
Zygmunt Sołtysik (wieloletni członek TG „Sokół” w Lesznie)
Danuta Sołtysik (wieloletni członek TG „Sokół” w Lesznie)
Andrzej Kotlarski (wieloletni członek TG „Sokół” w Lesznie)
Eric Lemans (wieloletni członek TG „Sokół” w Winnipeg)
Marian Jaworski (wieloletni prezes TG „Sokół” w Winnipeg)

Ponadto medalem z okazji kanonizacji Prymasa Tysiąclecia wyróżniono druha Zbigniewa Okorskiego, wieloletniego prezesa Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Warszawie i prezesa honorowego ZTG „Sokół” w Polsce. Po ceremonii odznaczeń tomik poezji patriotycznej zaprezentował druh Waldemar Wilk. Druh Wilk przeczytał kilka wierszy patriotycznych doskonale wpisujących się w nastrój uroczystości.

Patronatem Honorowym nad obchodami objął Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik. Odczytano również listy Ministra Edukacji i Nauki Przemysława Czarnka, Wojewody Wielkopolskiego Michała Zielińskiego oraz poseł Joanny Fabisiak. Głos zabrał również przedstawiciel rządu Manitoby (prowincja Kanady) Shannon Martin.

Zwieńczeniem uroczystości była prezentacja Narodowego Centrum Sokolstwa w Zakopanem, którą przedstawił druh Adam Zaleski. Prezentacja obejmowała nie tylko plany, ale także to, co już udało się zrobić. Projekt zakłada, że za kilka lat Zakopane stanie się centrum organizacyjnym ZTG „Sokół” w Polsce.

W uroczystościach poza władzami „Sokoła” oraz członkami gniazd wzięli udział dyrektor Muzeum Sportu i Turystyki Sławomir Majcher, zastępca dyrektora Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Joanna Sulej-Piskorz, Mazowiecki Wicekurator Oświaty Dorota Skrzypek i in.

Foto. Tomasz Jasiński